Özet
Erzincan’a bağlı Tercan ilçesinde 21 Kasım 1939’da 5.9 şiddetinde bir deprem meydana gelmiştir. Bu depremde, birçok can kaybı, yaralanma ve önemli ölçüde maddi hasar oluşmuştur. Adı geçen deprem; Trabzon, Tokat, Elazığ ve Erzurum gibi illerde de hissedilmiştir. Tercan’ın Mans (Çayırlı) ve Karakulak (Otlukbeli) ile Erzincan’ın merkez kazasına bağlı Başköy nahiyelerinde büyük tahribat ve kayıplara yol açmıştır. Birçok ev yıkılırken önemli bir kısmı da oturulamaz hâle gelmiştir. Köylerde de çok ciddi hasarlar oluşmuştur. Başköy nahiyesinde 16, Mans nahiyesinde 4 ve Karakulak nahiyesinde de 13 köyde büyük bir yıkıma yol açmıştır. Tercan Depremi, aynı zamanda ciddi boyutlarda mali kayıplara neden olmuştur. Önemli ölçüde eşya, tohumluk ve yiyecek zayiatı ile sonuçlanmıştır. Bunun yanında çok sayıda hayvan telef olmuştur. Deprem bölgesinde afetzedelerin yaralarının sarılması için sorumluluk mevkiindeki devlet görevlileri ve Kızılay harekete geçerek yardım çalışmalarını başlatmıştır. Hafif yaralılar, olay mahallinde tedavi edilmiş, durumu ağır olanlar ise Erzincan Devlet Hastanesi’ne gönderilmiştir. Bölgeye para, iaşe ve çadır yardımı yapılmıştır. Bu iş için gerekli para ile birtakım araç gereç bölgeye ulaştırılmıştır. Depremin yaşandığı tarih, söz konusu bölgede kış koşullarının kendisini hissettirmeye başladığı bir takvime rastlamıştır. Bu sebeple mevsim dikkate alınıp, çadırda barınmanın zorluğu düşünülerek deprem sahasına geçici iskân için zeminliklerin (kulübe/barınak) yapılması çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışma, 27 Aralık 1939 Büyük Erzincan Depremi’nin gölgesinde kalan ve şimdiye kadar literatürde müstakil bir başlık altında ele alınmayan, dolayısıyla da pek fazla bilinmeyen 21 Kasım 1939 Tercan Depremi’nin sosyal ve ekonomik etkileri ile devletin depremzedelerin yaralarını sarmak için yürüttüğü faaliyetler hakkında bilgi vermeyi amaçlamıştır
Anahtar Kelimeler: Deprem, 21 Kasım 1939 Tercan Depremi, Tercan, Başköy, Karakulak, Mans
Bu makale 2 kez okundu