Özet
Bu çalışma temel olarak 19. yüzyıl Osmanlı merkezinde dilencilik olgusunu sapma, suç ve sosyal kontrol kavramları çerçevesinde irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda kronolojik kesit olarak Osmanlıda dilencilikle ilgili düzenlemelerin arttığı bir dönem olan 19. yüzyıl tercih edilirken, çalışma mekânsal anlamda merkeze odaklanmıştır. Böylesi bir tercihte etkili olan temel faktör, dilencilikle ilgili resmî belgelerin 17. yüzyıl sonrasına dayanması ve 19. yüzyıla ait belgelerin daha fazla olması, bahsi geçen belgelerin büyük oranda merkeze odaklanmasıdır. Bu çalışmanın önemi, Osmanlıda dilencilik olgusunu suç, sapma ve sosyal kontrol kavramları çerçevesinde ele almasıdır. Yöntemsel açıdan örnek vaka incelemesine dayanan bu çalışma 19. yüzyıl Osmanlı merkezinde dilencilikle ilgili yayımlanan arşiv belgelerinin analizini temel almaktadır. Çalışma kapsamında seçilen kronolojik döneme ait 42 adet arşiv belgesi incelenmiş olup bu belgeler arasından seçilen 30 adet belge kullanılmıştır. İncelenen belgeler doğrultusunda, araştırma kapsamında Osmanlı merkezinde gerçek anlamda dilenciliğin bir suç olmadığı ancak 19. yüzyıl sonrasında dönüşen algıyla birlikte dilenciliğin toplumsal ve ahlaki bir sorun olarak görüldüğü ve engellenmesi yönünde çalışmalar yapıldığı, bu amaçla darülaceze kurumu kurularak dilencilerin buralara kapatıldıkları görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Dilencilik, 19. Yüzyıl, Modern Devlet, Sosyal Kontrol, Suç, Sapma
Bu makale 2 kez okundu