Çağdaş Uluslararası İlişkiler Yazınında Anarşist Teori: Eleştirel Bir Değerlendirme

Çağdaş Uluslararası İlişkiler Yazınında Anarşist Teori: Eleştirel Bir Değerlendirme

Şaban Halis Çalış , Çağlar Söker

Özet

Anarşizm, Uluslararası İlişkiler (Uİ) disiplininde müstakil bir teori olarak uzun bir süre gündeme gelmemiş ve incelenmemiştir. Anarşizmle ilgili ilk çalışmalar 1970’lerde yayımlanmıştır ancak onlar da istisnai niteliktedir. Anarşizmin ihmali konusunda disiplin özelinde bir farkındalığın oluşması ve anarşist teori literatüründe canlanma ise ancak 2000’li yıllarda gerçekleşmiştir. Bu makale, disiplinin kısa süre önce oluşmaya başlayan anarşist teori külliyatına ışık tutmayı; mevcut literatüre eleştirel bir açıdan yaklaşarak eksikleri ve problemleri sorgulamayı hedeflemektedir. Makalede birkaç sonuca ulaşılmıştır. Öncelikle Uİ’de anarşizme dair çizilen yüzeysel, eksik ve yanıltıcı resimlerin, pedagojik açıdan sorun(lar) yaratabileceği ve bu teori üzerinde yapılabilecek farklı çalışmaları da olumsuz etkileme riski taşıdığı öne sürülmüştür. İkinci olarak anarşizmin belirli versiyonlarının baskınlık kazanmasının veya farklı anarşist yaklaşımların tahfif edici bakışla ele alınmasının, anarşizmin çoğulcu karakterine zarar verdiği gibi bir imkân olarak anarşizmin uluslararası ilişkilerin analizine yapacağı katkılara da ket vuracağı vurgusu yapılmıştır. Üçüncü temel sonuç ise literatürdeki göreli genişlemeye rağmen hâlâ yapılacak çok iş olduğudur. Klasiklerin ele alınmasından, disiplinin temel kavramlarının anarşist analizine; anarşizmin küresel sorunlara yaklaşımından küresel ilişkilerin tarihine yönelik anarşist okumalara kadar birçok alanda eksikler ve boşluklar bulunmaktadır. Makale bu alanlara dikkat çekmeyi ve nihayetinde anarşist teorinin Türkçe literatürde de canlanmasını teşvik etmeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler: Anarşizm, Uluslararası Siyaset, Uluslararası İlişkiler, Uluslararası İlişkiler Teorileri, Küresel İlişkiler.

Bu makale 4 kez okundu

Tam Metin:

LİSANS

Gazi Akademik Bakış Dergisi’nin içeriği Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ISSN: 1307-9778 E-ISSN: 1309-5137

 

Powered By SOL INVICTUS