Özet
Türkiye’nin iki darbe arası döneminde (27 Mayıs 1960-12 Eylül 1980), üç büyük toplumsal dönüşüm yaşanır. İlki, 68 kuşağıyla birlikte ortaya çıkan “kuşak çatışması”, ikincisi, Soğuk Savaş ideolojisinin yarattığı “sağ-sol cepheleşmesi”, üçüncüsü ise köyden şehre göçün neden olduğu “kimlik bunalımı” idi. Bu faktörler aynı zamanda kültürel çatışmanın belirginleştiği bir toplumsal sürece işaret etmektedir. Akademik literatürde, 68 kuşağına mensup gençlerin ideolojik mayalanma süreci ve bu ideolojik fikirleri uğruna verdikleri mücadele dair meseleler farklı boyutlarıyla incelenmiştir. Lakin gündelik hayata konu olan sakal-bıyık modasının siyasal kimlik inşasındaki etkisi ıskalanmıştır. Makale, dönemin katı ideolojik ikliminde solcu, ülkücü, İslamcı kimliklerin sakal-bıyık şekilleri nasıl kristalize oldu? Bu üç siyasal hareketin sakal-bıyık tarzları üzerinden birbirlerine ve kendilerine yönelik bakışları, imajları ve algıları nasıldı? Bir politik kimlik sembolü olarak bıyık sembolleri nasıl icat edildi? Gibi araştırma sorularına cevap aramaktadır. Çalışmanın temel amacı, sakal-bıyık modasının 68 kuşağına mensup isyankâr erkekler üzerinde nasıl politik bir kimlik inşa ettiğini ortaya koymaktır. Başka türlü söylemek gerekirse, bu makale, popüler kültürün bir yansıması olan modanın siyasal kimlik aracına dönüştürülme hikâyesini problematize etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sakal-Bıyık Modası, Siyasal Kimlik, 68 Kuşağı, Kültür Çatışması, Toplumsal Kutuplaşma
Bu makale 3 kez okundu