Kondominyum’un Sonuna Doğru Sudan’da Self-determinasyon Süreci

Abdullah Özdağ

Özet

1899’da Mehdiye Döneminin sona ermesiyle Sudan’da Kondominyum denilen İngiltere ve Mısır’ın ortak idaresiyle yeni bir döneme girilmiştir. Tarafların nüfuz mücadelesine sahne olan bu dönem daha çok İngiliz otoritelerinin etkin olduğu bir politik duruma evrilmiştir. Ancak yine de iki ülke arasındaki nüfuz mücadelesi Sudan’ın bağımsızlık sürecine kadar devam etmiştir. Hatta bu durumun çoğu zaman Sudan’ın self-determinasyon sürecine olumlu katkılarının olduğu bilinmektedir. İngiltere ve Mısır’ın Sudan’a egemen olma mücadelesi, sonraki yıllarda Sudan’da yetişen yeni neslin bağımsızlık taleplerinin önüne geçememiştir. Tüm dünyada olduğu gibi Sudan’da da özgürlük talepleri 1940’lardan itibaren yüksek sesle dile getirilmiştir. Önü alınamaz bağımsızlık taleplerine karşı İngiltere, kademeli olarak Sudan’ın özerkliğine ve nihayetinde bağımsızlığına giden süreci başlatmıştır. 1953’te Sudan’ın özerk bir statü elde etmesi politik partilerin etkinliğini daha da artırmasına neden olmuştur. Bu süreç Sudan’da ilk kez kendi kendini yönetme hakkına dayalı bir seçim sisteminin de önünü açmıştır. 1953’ün sonlarına doğru yapılan genel seçimler sonucunda İsmail El-Azhari seçimleri kazanarak Sudan’ın ilk Sudanlı Başbakanı olmuştur. Kısa süre sonra Sudan’da görev yapan İngiliz ve Mısırlı bürokratların yerini Sudanlılar almaya başlamıştır. Yapılan anayasal çalışmalar sonrası Sudan’ın tam bağımsızlığı 1 Ocak 1956’da Sudan Parlamentosu tarafından kabul edilmiştir. Böylece Sudanlılar tüm dünya ulusları gibi kendi geleceklerine kendilerinin karar verecekleri bağımsız bir ülkeye sahip olmuşlardır.

Anahtar Kelimeler:

Bu makale 80 kez okundu

Menü

Künye

Politikalar

Gönderiler

Diğer

Künye

Politikalar

Gönderiler

Diğer

Kondominyum’un Sonuna Doğru Sudan’da Self-determinasyon Süreci