Editörden

Gazi Akademik Bakış Dergisi’nin değerli okuyucuları, dergimizin 2015 Yaz sayısını sizlere sunmanın mutluluğunu yaşıyoruz.

1915 yılında çıkarılan Sevk ve İskân Kanunu’nun yüzüncü yılı olması münasebetiyle dergimizin bu sayısını Ermeni Meselesi Özel Sayısı olarak hazırlamış bulunmaktayız. Bu özel sayıyı hazırlarken iki konuya hassasiyet gösterdiğimizi belirtmemiz gerekir. Bunlardan birincisi objektif bir tarihçilik anlayışıyla hareket etmek ve ikincisi konuyu farklı yönleriyle ele almak olmuştur. Bu nedenle sorunu sadece Sevk ve İskan Kanunu çerçevesinde tartışmak yerine geçmişten günümüze Türk-Ermeni ilişkilerinin çok çeşitli boyutlarını ele alan orijinal makalelere yer vermeye özen gösterdik.

Ermeni meselesinin 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması ile uluslararası alana taşınmasından önceki dönemlere dair iki makale bulunmaktadır. Bu makalelerden biri “Memlûk-Ermeni Münâsebetleri” konusunu, diğeri “Tahrir Kayıtlarına Göre 16. Yüzyılda Malatya’da Ermeni Nüfusu” konusunu ele almaktadır. “Bir Fransız Buharlı Deniz Nakliyat Kumpanyası Etrafında Osmanlı-Fransız-Ermeni İlişkileri” başlıklı makalede Ermeni sorununun ortaya çıktığı yıllarda Batılı devletlerin ticari gayelerle Ermeniler üzerinde nüfuz kurmaya yönelik politikalarına yer verilmektedir. Berlin Kongresi öncesinde Ermenilerin Avrupa’da gerçekleştirdiği temasların ele alındığı “Minas Çeraz’ın (Minasse Tcheraz) Avrupa Temasları ve Berlin Kongresi İzlenimleri” başlıklı makale meselenin uluslararası alana taşınması sürecine dair önemli bir araştırma sunmaktadır.

Osmanlı’nın son yıllarında Amerika’ya göç eden Ermenilerin bu göç süreçlerini ve Osmanlı’ya geri dönüşleri sırasında yaşanan sorunları ele alan “Amerika’dan Osmanlı Devleti’ne Ermenilerin Geri Dönüşleri, 1908-1914 Tâbiiyet, Emlâk ve Arazi Meselesi” başlıklı makale ise söz konusu dönemde Osmanlı’daki Ermeni nüfus hareketlerine dair aydınlatıcı bilgilere yer vermektedir. “Yeniköy Anlaşması’nın Ermeniler Üzerindeki Etkileri ve Birinci Dünya Savaşı’nda Rus-Ermeni İşbirliği” başlıklı makale ise Rus-Ermeni işbirliğinin kökenlerine dair kapsamlı bir araştırmadır.

Günümüzde Türk-Amerikan ilişkilerinin önemli gündem maddelerinden biri olan Ermeni meselesinin daha Birinci Dünya Savaşı yıllarından itibaren Amerika gündemine taşınması “Amerika’da Tek kişilik Lobi: Vahan Cardashian ( 1883-1934)” başlıklı makalede ele alınmıştır. “Gregoryen Ermeni Kilise sinde Patrik Seçiminin Krize Dönüşmesi ve Bunun Türk Basını İle Amerikan Belgelerine Yansıması (1944-1950)” başlıklı makale ise Ermeni sorununun Cumhuriyet döneminde karşılaşılan ilginç bir yönünü ele almaktadır. “Terörden Siyasete Dünya Ermeni Kongreleri (1979-1985)” başlıklı makale Ermenilerin Türkiye’ye karşı yürüttükleri stratejinin terörden siyasete yönelişini ele almakta, “Ermenistan’da Milliyetçilik ve Demokratikleşme Süreci: Dağlık Karabağ Meselesinin Etkisi” başlıklı makale ise güncel bir soruna odaklanmaktadır.

Görüldüğü üzere, mümkün olduğu kadar farklı konularda makalelere yer vermeye gayret ettik. Bu sayede konunun detaylı bir şekilde ele alınmasını ve günümüzde Türkiye’nin iç ve dış politikasında geniş bir yer kaplamaya devam eden bu meselenin tarihsel ve akademik açıdan tartışılmasını amaçladık. Konuyu farklı açılardan farklı yaklaşımlarla ele alarak ilgili kesimleri yeniden düşündürmeye sevk etmek istedik. Bu çabamızda emeği geçen yazarlarımıza, hakemlerimize, yazı kurulumuza ve diğer herkese teşekkürü borç biliriz. 17. sayımızda yeniden buluşmak ümidiyle saygılarımızı sunarız.

Editörler Heyeti