Özet
Güvenlik çalışmaları Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonraki dönemde giderek genişleyen bir gündeme sahip olmuştur. Bu makalede genişleyen güvenlik gündeminde yer alan insani güvenlik kavramı bağlamında çevresel güvenlik konusu incelenecektir. Çalışma öncelikle insani güvenlik kavramının ne zaman ortaya çıktığını ve farklı insanı güvenlik tanımlarından bahsetmektedir. 1994 yılı Birleşmiş Milletler Kalkınma Raporu insani güvenlik kavramının ortaya çıkışı açısından dönüm noktası olurken, tanımlar arasında iki tanesi ağırlık kazanmıştır. Geniş tanımlamada yoksulluk ve kalkınma temel dinamikler olarak alınırken dar insani güvenlik tanımlamasında fiziki şiddetin kullanılması baz olarak alınmıştır. Öte yandan, insani güvenlik etrafındaki tartışmaların önemli ölçüde normatif ve kuramsal boyutlara sahip olduğu görülmektedir. Bu sebeple makale başlıca uluslararası ilişkiler teorilerinin insani güvenlik olgusuna nasıl baktıklarına da yer vermektedir. Realist teoriler insani güvenlik kavramı ile ilgilenmezken liberal, inşacı ve eleştirel kuramların insani güvenlik olgusu ile ilgili oldukları görülmektedir. Çalışmanın daha sonraki bölümü başta küresel ısınma olmak üzere çeşitli çevre sorunlarının insani güvenlik ve devletlerarası ilişkiler açısından nasıl tehlike oluşturduklarını analiz etmektedir. Bu bağlamda önemli bir konu çevresel güvensizlik ya da çevre felaketlerinden kaynaklanan devlet içi ve uluslararası göçlerin devletlerin istikrarını bozabilecek olması ve devletlerarası çatışmalara yol açabilmesidir. Çevresel güvenlik sorunları Darfur ve Suriye’de olduğu gibi sıcak çatışmaların ortaya çıkmasında önemli bir etkiye sahip olabilmektedirler. Çalışmanın sonuç kısmı, insani güvenlik ve çevresel güvenlik kavramlarının güvenlik çalışmaları alanındaki potansiyeli ve sınırlılıklarına dair çeşitli öneri ve eleştirilere yer vermektedir.
Anahtar Kelimeler: İnsani Güvenlik, Çevresel Güvenlik, Güvenlik Çalışmaları, İklim Değişikliği, Çevresel Mülteciler
Bu makale 3018 kez okundu