Özet
Siyasi, iktisadi ve toplumsal gelişme sürecinde, esaslı bir sivil yönetimin oluşturulması, demokrasinin kurumsallaştırılmasındaki anahtar faktörlerdendir. Bu süreç, gelişmekte olan ülkelerin siyasi ve iktisadi modernleşmeyi aynı anda gerçekleştirme gereksiniminden dolayı daha da karmaşık bir hal almaktadır. Gelişmekte olan ülkelerdeki sivil-asker ilişkilerine yönelik süregelen tartışmaları irdelemek için bu makale, sivil-asker ilişkilerine karşılaştırmalı bakış açısının özelliklerinden yararlanarak ordunun siyasete olan etkisini teşvik eden ve sınırlayan faktörleri analiz etmektedir. Her ne kadar birbirinden farklı tarihi geçmişlere sahip olsalar da Türkiye ve Güney Kore, dünyanın farklı bölgelerindeki gelişmekte olan demokrasilerin önde gelen örneklerindendir. Genel olarak ortak – gelişmekte olan ülke – kavramının yanısıra her iki ülkedeki sivil-asker ilişkileri de modernleşmenin ve demokratikleşmenin karşılaştırmalı analizi bilhassa1 2000’li yılların başlarına kadarki dönem için önemli bir zemin oluşturmaktadır. Ordunun siyasetteki gittikçe azalan etkisinin nedenlerini ve yansımalarını incelemek için makale, karşılaştırmalı analiz için kuramsal çerçevenin tanıtılmasıyla başlar, sonrasında bu kuramsal çerçevenin karşılaştırmalı uygulanmasıyla devam eder, ve bu analizleri her iki ülkenin sivil-asker ilişkierinin incelenmesi takip eder. Analiz kısmında ise içsel (kurumsal) ve dışsal (toplumsal ve uluslararası) faktörlerin etkileri karşılaştırmalı olarak irdelenir. Gelişmekte olan bu ülkelerin siyasetlerindeki asker rolünün motivasyonlarına ve sınırlamalarına olan etkili süreçlerin takip edilebilmesi için bu çalışmadaki analizlerin oluşturlmasında Sundhaussen’in “İçsel ve Dışsal Faktörleri” kullanılmaktadır. Sonuç kısmında ise karşılaştırmalı bulgular ile sivil-asker ilişkilerinin bu ülkelerin gelişmesine ve demokratikleşmesine olan etkileri analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sivil-Asker İlişkileri; Ordunun Siyasete Etkisi; Demokratikleşme; Türkiye; Güney Kore
Bu makale 2926 kez okundu